Kennisbank
Titel
De herinneringen van mensen met het syndroom van Korsakov aan de COVID-lockdown
Auteurs
Dianne Hermann, Erik Oudman, Albert Postma
Publicatiedatum
8 december 2022
Samenvatting
De Covid-19 lockdowns hadden grote impact op de maatschappij. Normale dingen, zoals het bezoek van een restaurant of bioscoop, konden niet doorgaan. De wereld was op slot. Wat hebben mensen met het syndroom van Kosakov, wonend in een instelling, meegekregen van de lockdown? Dianne Hermann, Erik Oudman en Albert Postma onderzochten dit, en hun artikel werd gepubliceerd in Consciousness and Cognition (een uitgave van Elsevier). In het onderzoek werden vragen gesteld over de lockdown. Wat bleek? Het geheugen voor feitelijke informatie over de lockdown, maar ook het persoonlijke verhaal van mensen rondom de lockdown was beter dan voor alledaagse dingen. Zo onthield een kwart van de bewoners gerichte informatie. Ook bleek dat meer informatie bewaard bleef wanneer mensen emotioneler waren onder de gebeurtenissen. Wetenschappelijk gezien laat dit onderzoek zien dat flashbulb-memories (sterke geheugensporen voor emotioneel ingrijpende gebeurtenissen) ook kunnen gaan over een langere periode dan één moment. Het ervaren van (heftige) emoties helpt dan bij het onthouden, ook al is er sprake van een geheugenstoornis.
Bekijk het webinar over dit onderzoek terug.
Titel
Het herkennen van het syndroom van Wernicke/Korsakov
Auteur
Jan W. Wijnia
Publicatiedatum
15 november 2022
Samenvatting
Overzichtsartikelen over het syndroom van Wernicke-Korsakov blijven vaak steken in een herhaling van informatie uit een beperkt aantal artikelen. Er is behoefte aan een completere kijk en een praktisch overzicht. Voor elke hulpverlener die de eerste opvang doet, ongeacht het medische specialisme. Dr. Jan W. Wijnia, specialist ouderengeneeskunde-opleider en onderzoeker, schreef hiervoor een review artikel in het tijdschrift Journal of Clinical Medicine.
Titel
Het proces na de ziekenhuisopname in de post-acute fase van Wernicke Encefalopathie
Auteurs
Erik Oudman, Misha J. Oey, Deirdre Batjes, Mirjam van Dam, Maaike van Dorp, Albert Postma, Jan W. Wijnia
Publicatiedatum
30 oktober 2022
Samenvatting
Uniek aan Korsakov Expertisecentrum Slingedael is onze observatie- en screeningsafdeling. Mensen met een Wernicke Encefalopathie en/of het vermoeden van het syndroom van Korsakov worden hier vaak aangemeld vanuit het ziekenhuis, waar hij/zij is beland na intensief alcoholgebruik, zelfverwaarlozing en vallen. Het gaat veelal om zorgmijders die een lange tijd buiten beeld van de reguliere zorgverlening zijn geweest en hierdoor vaak veel gemiste diagnosen hebben. Op de observatie- en screeningsafdeling wordt gewerkt aan stabilisatie en vooruitgang, waarbij intensieve inzet van o.a. fysiotherapie, ergotherapie, medische discipline en psycholoog leidt tot functionele verbetering, het uiteindelijk diagnosticeren van Korsakov en toeleiden naar vervolgzorg. In het zojuist gepubliceerde paper wordt het proces na de ziekenhuisopname in de post-acute fase van Wernicke Encefalopathie omschreven.
Bekijk het webinar over dit onderzoek terug.
Titel
Moreel redeneren in mensen met het syndroom van Korsakov
Auteurs
Erik Oudman, Sioux van Stigt Thans, Estrella R. Montoya en Albert Postma
Publicatiedatum
27 november 2020
Samenvatting
Een moreel of ethisch dilemma ontstaat als er een botsing is tussen verschillende morele waarden. Het kiezen voor de ene waarde gaat dan ten koste van de andere waarde. In de medische wetenschap komen vaak ethische dilemma's voor en staan artsen soms voor moeilijke morele keuzes. In een onlangs gepubliceerd onderzoek vanuit Korsakovcentrum Slingedael werden morele keuzes voorgelegd aan mensen met de diagnose Korsakov. Enerzijds om te kijken of zij dezelfde keuzes zouden maken als gezonde mensen, anderzijds of zij tot deze keuzes kwamen om dezelfde redenen als gezonde mensen.
Wat bleek? Mensen met het syndroom van Korsakov komen tot vergelijkbare morele beslissingen als gezonde mensen, maar vaker maken zij gebruik van moreel minder ontwikkelde redenen hier voor. Zo benoemden bewoners van Slingedael vaker iets wel of niet te doen, omdat ze dan "niet gepakt zouden worden"; terwijl gezonde mensen vaker zich beriepen op wetten en regels.
Bekijk het webinar over dit onderzoek terug.
Titel
Apathie bij patiënten met het syndroom van Korsakov
Auteurs
Misha J. Oey, Veerle H. E. W. Brouwer, Marie J. Buijs, Jan W. Wijnia, Albert Postma en Erik Oudman
Publicatiedatum
16 november 2020
Samenvatting
De praktijk leert ons dat mensen met het syndroom van Korsakov veel ondersteuning en begeleiding nodig hebben met het opstarten en uitvoeren van dagelijkse handelingen. De lusteloosheid en onverschilligheid die ze daar normaal gesproken bij voelen wordt ook wel apathie genoemd. Wanneer ze deze begeleiding niet krijgen, lopen zij het risico de hele dag op bed te liggen en belangrijke taken zoals douchen en genoeg en gevarieerd eten, niet uit te voeren. Dit onderzoek had als doel apathie grondig te onderzoeken en deze beter in kaart te brengen. Hierbij zijn drie groepen vergeleken op het gebied van apathie: mensen met het syndroom van Korsakov, mensen met het syndroom van Korsakov plus vasculaire problematiek (hart en -vaatziekten) en gezonde controlepersonen.
Uit het onderzoek is naar voren gekomen dat zowel mensen met alleen het syndroom van Korsakov als mensen met bijkomende vasculaire schade meer apathie laten zien dan gezonde controlepersonen. Daarnaast blijkt dat op sommige gebieden van apathie, mensen met bijkomende vasculaire problematiek nog apathischer zijn dan mensen met alleen het syndroom van Korsakov en gezonde controlepersonen. Dit onderzoek draagt een steentje bij aan de al bestaande kennis vanuit de praktijk, maar is één van de eerste binnen de wetenschappelijke wereld om aan te tonen dat apathie een gedragssymptoom is wat voorkomt bij het syndroom van Korsakov. Dit onderzoek vormt het begin om apathie bij Korsakov beter te begrijpen en uiteindelijk een passende behandeling te vinden in de dagelijkse zorg voor deze mensen.
Titel
Afspraken onthouden door mensen met het syndroom van Korsakov
Auteurs
Beth Lloyd, Erik Oudman, Mareike Altgassen, Serge J.W. Walvoort, Roy P.C. Kessels en Albert Postma
Publicatiedatum
18 mei 2020
Samenvatting
Mensen met het syndroom van Korsakov hebben forse problemen met het geheugen. Zij vergeten bijvoorbeeld wat ze gaan doen en kunnen daardoor weinig structuur aanbrengen in hun dagelijks leven. In een onderzoek, uitgevoerd door Beth Lloyd in samenwerking tussen het Vincent van Gogh Instituut, Venray en Lelie zorggroep - Korsakovcentrum Slingedael, werd onderzocht of mensen met het syndroom van Korsakov te trainen zijn in het onthouden van toekomstige activiteiten. Wat bleek? Wanneer de meest zelfstandige bewoners een video zagen en nadachten over de opdracht die ze moesten gaan uitvoeren, waren ze in staat de opdracht toch te onthouden. De minst zelfstandige bewoners konden dit echter niet en vergaten de afspraak. Voor de dagelijkse zorg voor mensen met Korsakov betekent dit dat het onthouden van toekomstige afspraken te trainen is, als daarbij video gebruikt wordt en mensen met Korsakov actief leren door na te denken over hoe ze een toekomstige activiteit gaan doen.
